Kurd ku xwedî nasnameyeke wêjeya dewlemend û qedîmin, di salen dawî de lêgerîn û heyecaneke wan ya cuda a hunerê heye. Civaka Lêkolîna Sînemeya Kurd ku di nav lêgerîna pêşvebirina sînemeya kurd ya bi zimanê xwe û rengê xwe de ye, armancên wan yê bi îdia hene.Perspektîfeke din ya vê lêgerînê jî eve ku dişibe Civaka Lêkolînê ya Sînemeya Kurd a di bin banê Weqfa Îsmaîl Beşîkçî de. Ev civak di cotmeha 2012’an de li Stenbolê hat avakirin. Civaka ku ji 10 kesan pêk dihat di meha sibatê de bi awayekî rêk û pêk di bin navê ÎBV de xwepêşendanan nîşan didin. Xwepêşendan tenê bi armanca temaşekirinê nîşan dan.
Derhêner Mîzgîn Mujde Arslan û Muhammet Gozutok li proje, pêşeroj û temaşekirina sinemaya kurd axivîn. Mizgîn Mujde Arslan got piştî fîlmê ‘Dema Hespên Serxweş’ yê derhênerê kurd Qubadî ku xelata Cannesê wergirt ûşûnde sînemaya kurd bilind bû û wiha got: “Sînemeya kurd ji ber êşên mezin ji sînemayên din cudaye. Kurd ji bo çand û zimanê xwe sînemayê çêdikin. Şox û şenx di sînemaya kurdî de li pişt dimîne. Ji ber vê jî her tim zext û zordariyên liser kurdan tên vegotin.
Armanca hatina me ya ba hev ew e ku, bi bandora vêna xebatên akademîk pêk hatin. Ez û Muhammed xwendekarên doktorayê ne. Dixwazim teza xwe li ser sînemaya kurd binivîsim. Muhammed di qada felsefê de dike. lê em hema hema ji heman pirsan re li bersivê digerin. Hevalên me yên din jî hene. Me destpêkê xwest xebatên meydanî bimeşînin û piştre jî platformekê ava bikin. Me her bi nîşandana fîlman dest pê kir. Hevwelatiyan hefteyê du rojan li fîlmên kurdî temaşe dikirin. Ev fîlm ji xwe ji bilî mîhrîcanan nedihat nîşandan. Armanca me ew e ku em gel bi sînemaya kurdî bidin nasîn. Em tenê bi nîşandana fîlman sînordar namînin. Di heman demê de em derbarê fîlm de jî bi kurdî danasînê dikin.”
Mizgîn got hedefên wan hene û hêviya wan ew e ku ev tevgera biçûk mezin bibe û wiha axifî: “Sînemaya kurdî potanasiyela wê gelek zêde ye. Em dixwazin li Stenbolê mîhrîcana fîlmên kurdî çêbikin. Em dixwazin govareke sînemaya kurdî ya bi du zimanan kurdî û îngîlîzî derbixin. Ger îngîlîzî be dê sînemaya kurdî li hemû cîhanê bê bihistin. Gelek fîlm tên çêkirin. Hinek gelek baş in. Piranî ne baş in. Ev nîqaş çiqas derkevin dê kalîte zêde bibe. Xerab baş em dixwazim pirsgirêka sînemaya kurdî bidin nîqaşkirin. Divê efsaneyên dengbêj, çîrok û çanda devkî li sînemeyê bê zêdekirin. Ev dê çawa pêk were? Em vê mereq dikin. Dewlemendiyeke pir mezin heye lê vegotinên balkêş tunene. Ez û Muhammed bi hev re fîlman dikişînin. Emê berdewam jî bikin. Em dê fîlmên kurdî yên tên vegotin bikişînin û emê bibin parçeyekî sînemeya kurdî.
Mizgîn di dawiya axaftina xwe de diyar kir ku di azadiya gelê kurd de jin rola sereke dilîzin û got ew dixwazin di fîlman de jî zêdetir jinan û qeheremaniya wan vebêjin. Mîzgin got; ‘’Di her qada civakê de serdestiya mêr heye û di sînemayê de jî heye. Lê derhênerên me yên jin yên wekê Berivan Binevş, Beri Shalmashi, Nuray Şahin, Ayşe Polat û Ozay Şahin hene.
Muhammed Gozutok jî diyar kir ku piştî nîşandana fîlman şûnde nirxandinên temaşevanan erênîne û bi perspektîfin. Gozutok wiha got: “Ji ber vê jî nîşandana fîlman hem di aliyê temaşekirinê de û hem jî di aliyê endamên civakê de erênî derbas bû. Piştgiriya bo civaka sînemaya kurdî me kêfxweş dike. Dereng be jî kurdan sînema keşf kirin. Divê li dijî sînemayê empatî hebe û divê temaşevan bi qehremanê fîlm re empatiyê deynin. Di vî alî de dê kurd bi berxwedana kurdan û mafên hatine standin de roleke girîng bilîze. Di salên 90’î de muzîka kurdî di pêşveçûna têkoşîna siyasî de rolek girîng lîst. Niha jî em dinêrin ku sînemayê roleke girîng daye ser milê xwe.
Muhammed destnîşan kir ku wan wek civakê di du pertîyotên 15 hefteyê de biryara nîşandan fîlman girtiye û got: “Me ji 8’ê sibatê heta 24’ê gualnê di 16 hefteyan de 20 fîlmên kişandin, 7 belgefîlm û 4 fîlmên metraja dirêj bi gitşî 31 fîlm nîşan dan. Me bi 9 dernêherên van fîlman, du lîstikvan û fîlmçêkêrekî re gotobêj çêkir. Gotobêj di Radyoya Yaşamê de hat weşandin. Em plan dikin ku xebatên atolyayê bimeşînin. Her wiha hevalên me yên di civaka me de perwerdehiya rojnamegeriyê dibînin, ji niha de bo govara sinemaya kurd îdixebtin. Em ê di dawiya vê salê de yan jî serê salê govarê derxînin.” (ANF)
Has laoreet percipitur ad. Vide interesset in mei, no his legimus verterem. Et nostrum imperdiet appellantur usu, mnesarchum referrentur id vim.
0 yorum:
Post a Comment